* Το άρθρο που ακολουθεί, είναι το 4ο της σειράς δημοσιευμάτων με θέμα:
Από όλες τις εκλογικεύσεις που κάνουμε για την κατανάλωση ζώων σε μια ηλικία που γνωρίζουμε ότι το να τρως ζώα δεν είναι απαραίτητο για την υγεία ή την επιβίωσή μας, πολλοί άνθρωποι σήμερα δανείζονται ένα δημοφιλές σλόγκαν που ονομάζω «η προσωπική επιλογή της άμυνας».
Πηγαίνει κάπως έτσι: «Η απόφασή μου να τρώω ζώα είναι μια προσωπική επιλογή».
Άλλες φορές, απλουστεύεται με το χαλαρό τρόπο όπου συγκρίνονται οι ζωικές και φυτικές επιλογές σε τροφή, σα να είναι το ζευγάρι αυτών των δύο επιλογών κατά κάποιο τρόπο ηθικά ανάλογο. Και συνήθως ακολουθείται από μια δήλωση συμπαθητική προς τους vegan και χορτοφάγους φίλους τους, αναγνωρίζοντας ότι κι εκείνοι επίσης κάνουν προσωπικές επιλογές που είναι σωστές γι’ αυτούς.
Ωστόσο, με μια πιο προσεκτική ματιά, η επιλογή του να τρως ζώα, είτε αυτή είναι σπάνια, είτε μια φορά την εβδομάδα, είτε καθημερινή, δεν είναι ακριβώς προσωπική επιλογή. Η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι πράγματι κατά κάποιο τρόπο επιλογή, όμως οι επιπτώσεις προεκτείνονται πέρα από το άτομο. Εδώ είναι τουλάχιστον πέντε από αυτές:
1. Η κατανάλωση ζώων γίνεται «προσωπική» μόνο κατά τη δημόσια έκθεση
Η ηθική των διατροφικών επιλογών δεν είχε ποτέ συζητηθεί στο τραπέζι, πολύ λιγότερο να είχε προσδιοριστεί ως προσωπική, ώσπου ένας αυξανόμενος αριθμός vegans και χορτοφάγων – με την παρουσία τους στο τραπέζι – αμφισβήτησε τη νομιμότητα της κατανάλωσης ζώων. Ένα άτομο που του αναφέρεται ότι η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι μια προσωπική επιλογή, βιώνει μια κατάσταση γνωστικής παραφωνίας (βαθιά παγιωμένες πεποιθήσεις προκαλούνται και αυτή η πρόκληση τους κάνει να υπερασπίζονται τις παλιές πεποιθήσεις). Με άλλα λόγια, έχουν κάνει αυτό το ζήτημα προσωπικό, ακριβώς ως απάντηση σε όσους το κάνουν δημόσιο. Κάνοντας το ζήτημα προσωπικό είναι ένας όμορφος τρόπος να πεις, «Δε θέλω να κριθώ ή να λογοδοτήσω για τις πράξεις μου που βλάπτουν τα ζώα». Επομένως δεν είναι τόσο μια προσπάθεια να υπερασπιστούν την κατανάλωση ζώων καθώς είναι μια άμυνα που έχει σκοπό να μπλοκάρει οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση ή αξιολόγηση. Επιπλέον, η εξατομίκευση απομακρύνει τα ζώα από τη δημόσια ομιλία και τους κρατά μακριά, κλεισμένους στη σιωπή και την άρνησή τους.
2. Δεν υπάρχει ελεύθερη επιλογή χωρίς επίγνωση
Η ειρωνεία που εξηγήθηκε στο πρώτο επιχείρημα, είναι ότι ενώ οι μη vegans υπερασπίζονται την επιλογή τους να τρώνε ζωικά προϊόντα ως προσωπική επιλογή, παρ’ όλ’ αυτά το φτάνουν αρκετά μακριά για να το υπερασπιστούν δημόσια όταν έρχονται αντιμέτωποι με έναν vegan ή χορτοφάγο. Όπως μερικοί λευκοί φιλελευθεριστές που υπερασπίζονται τους εαυτούς τους αναφωνώντας προκλητικά σε μια νέα συνάντηση με κάποιον μαύρο, “Αλλά έχω και μαύρους φίλους!», κάποιοι προσεκτικά εξηγούν πόσο πολύ καταλαβαίνουν τον vegan τρόπο ζωής. Σας επιβεβαιώνουν ότι έχουν ήδη ακούσει και αξιολογήσει τους λόγους που οι vegan φίλοι τους έγιναν vegan και τους σέβονται βαθιά γι’ αυτό.
Έχουν προσεκτικά αναλογιστεί να γίνουν vegan και οι ίδιοι, θα σας πουν, αλλά έχουν καταλήξει ότι απλά δεν είναι για εκείνους. Σε αυτό το συμπέρασμα, βασικά ξεκαθαρίζουν ότι το να νοιάζεσαι για τα ζώα είναι «προαιρετικό», μια σχετική ηθικά άποψη. Αν πιεστούν παραπάνω, αντί να περάσουν σε κάποια καινούρια δικαιολογία για το ότι τρώνε ζωικά προϊόντα σε μια ηλικία που έχουν έναν αυξανόμενο αριθμό εναλλακτικών, απλά επιστρέφουν στους παραδοσιακούς ισχυρισμούς που κινούνται περισσότερο γύρω από αυτό που αναφέρει η κοινωνική ψυχολόγος Melanie Joy: «οι τρεις δικαιολογίες»: η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι φυσιολογική, φυσική και απαραίτητη.
Όμως η δικαιολόγησή τους αποκαλύπτει το γεγονός ότι έχουν τραγικά παρανοήσει ακόμα και τα πιο βασικά αξιώματα του βιγκανισμού. Επαναβεβαιώνοντας απλά την υπεροχή της προσωπικής επιλογής, επαναβεβαιώνουν ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι ακόμα και οι ασήμαντες απολαύσεις του ουρανίσκου μπορούν να είναι πιο σημαντικές από την ίδια τη ζωή και το θάνατο. Αυτή η επαναβεβαίωση απαιτεί τη διακοπή της ηθικής δικαιολόγησης. Ένα γεύμα που ξεχνιέται = μια ολόκληρη ζωή που κόπηκε σύντομα, απότομα και βίαια.
3. Οι απλά «Προσωπικές» επιλογές, ΔΕΝ έχουν θύματα
Ας ρίξουμε μια ματιά στο θέμα από την πλευρά του ζώου-θύματος. Ο μη χορτοφάγος υποθέτει αυθαίρετα ότι τα ζώα δεν έχουν ενδιαφέρον ή κατανόηση για την ατομική τους ζωή. Στην ουσία, αρνείται να τα θυματοποιήσει, γιατί τα βλέπει περισσότερο σαν αντικείμενα παρά σαν ζώα, που η ζωή τους, γεμάτη πλούσιες εμπειρίες και ενδιαφέροντα σημαίνει πολλά γι ‘αυτά.
Η αντίληψη ότι οι ενσυνείδητοι παμφάγοι έχουν δώσει την απαιτούμενη προσοχή εξετάζοντας τα υπέρ και τα κατά του να τρώνε ζώα, δε σημαίνει κάτι για τα ζώα που εκτιμούν τη ζωή τους όπως και εμείς. Χωρίς αμφιβολία, τα ζώα που εκτρέφουμε για κρέας, γαλακτοκομικά και αυγά, αισθάνονται όπως και εμείς, έχουν ακριβώς την ίδια επιθυμία να παραμείνουν ζωντανά, αποφεύγοντας τον πόνο και τα βάσανα και αναζητώντας ευχάριστες εμπειρίες κοντά μας σαν ζώα συντροφιάς.
Όπως το θέτει τόσο επιδέξια η Καναδή ακτιβίστρια Twyla Francois: «Όλα τα ζώα έχουν την ίδια ικανότητα να υποφέρουν, αλλά διαφέρει το πώς εμείς τα βλέπουμε και αυτό καθορίζει αυτό που θα ανεχτούμε να συμβαίνει σε αυτά. Στο Δυτικό κόσμο, αισθανόμαστε ότι είναι λάθος να βασανίζουμε και να τρώμε γάτες και σκύλους, αλλά άψογα αποδεκτό να κάνουμε το ίδιο σε ζώα ίσα ως αισθανόμενα πλάσματα ικανά να υποφέρουν. Κανένα ον που υπερηφανεύεται για τον ορθολογισμό του δεν μπορεί να συνεχίζει να υποστηρίζει τέτοια συμπεριφορά.»
4. Η δικαιοσύνη διαμορφώνει τις επιλογές μας
Η επιλογή προαπαιτεί ελεύθερη βούληση και μια βασική κατανόηση των επιλογών και των συνεπειών τους. Στο πνεύμα της δικαιοσύνης, ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι πράξεις και οι επιλογές μας κυβερνώνται από αυτό που η κοινωνία θεωρεί αποδεκτό. Αν επιλέξουμε να ακρωτηριάσουμε, να βιάσουμε, να υποδουλώσουμε ή να σκοτώσουμε κάποιον, οι πράξεις μας έχουν συνέπειες και τιμωρούνται από το νόμο. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, καταλαβαίνουμε γενικά τις αρχές και στην πράξη, ότι είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι θέλουμε όσο αυτό δε βλάπτει, εκμεταλλεύεται ή παραβιάζει τα ίδια δικαιώματα και ελευθερίες των άλλων.
Ωστόσο, για το μη-χορτοφάγο, η επιλογή να τρώει ζώα διαχωρίζεται από τα πρότυπα της δικαιοσύνης που υποστηρίζουμε για τους εαυτούς μας, εφόσον η δικαιοσύνη, σύμφωνα με την παραπλανητική παγκόσμια άποψη δεν εφαρμόζεται σε μη ανθρώπινα είδη. Επομένως, δεν υπάρχουν εμφανώς αρνητικές συνέπειες στο να τρως ζώα. Τα θύματα έχουν ήδη μετατραπεί σε προϊόντα και έτσι παραμένουν βολικά απόντα, σωματικά και ψυχολογικά, από αυτούς που προκαλούν τον πόνο και τον θάνατο τους. Αυτή η απουσία είναι η βάση της άρνησης που συνδέεται με τον ισχυρισμό ότι το να τρως ζωικά προϊόντα είναι προσωπική επιλογή.
Πλαισιωμένες από αυτή την πλασματική άποψη, αυτές οι επιλογές γίνονται αντιληπτές στη συνέχεια σαν «αβλαβείς», τόσο αθώες σα να τρως ένα μήλο που έπεσε από ένα δέντρο. Επί πλέον, αυτή η πεποίθηση ενισχύεται από ένα πλήθος πολιτιστικών προτύπων, όπως η καθημερινή εμπειρία του καταναλωτή να βλέπει αυτά τα προϊόντα, συσκευασμένα και κομψά συγκεντρωμένα στο ράφι του καταστήματος.
5. Η Άρνηση Της Επιλογής
Στην πραγματικότητα, η επιλογή του να τρως άλλα ζώα παραδόξως εξαλείφει την επιλογή και την ελεύθερη βούληση για τους άλλους που σχεδιάστηκαν από τη φύση να είναι ελεύθεροι, όπως εμείς. Αυτή η επιλογή αναγκάζει τα ζώα σε κυριαρχικότητα και βία ενάντια στη θέλησή τους, καθώς επίσης τη δολοφονία και το διαμελισμό τους χωρίς τη δική τους επιλογή.
Με άλλα λόγια της συγγραφέως Carol Adams, «Η αντικειμενοποίηση επιτρέπει στον καταπιεστή να βλέπει ένα άλλο ον ως αντικείμενο. Ο καταπιεστής έπειτα, βιάζει αυτό το ον μεταχειριζόμενός το σαν αντικείμενο, πχ, ο βιασμός γυναικών που αμφισβητεί την ελευθερία των γυναικών να πουν όχι, ή η σφαγή των ζώων που μετατρέπει τα ζώα, από ζώσες υπάρξεις σε νεκρά αντικείμενα. Αυτή η διεργασία επιτρέπει τον κατακερματισμό, το βάρβαρο διαμελισμό και τελικά την κατανάλωση.»
«Η κατανάλωση είναι η εκπλήρωση της καταπίεσης, του αφανισμού της θέλησης, ενός άλλου ατόμου.»
Επιπλέον, η τεχνητή αναπαραγωγή, η εκμετάλλευση, η υποδούλωση, η θανάτωση και το κέρδος από το σφαγιασμό των κορμιών 60 δισεκατομμυρίων ζώων ξηράς και άλλων περίπου 60 δισεκατομμυρίων με 1 τρισεκατομμύριο θαλάσσιων ζώων κάθε χρόνο παγκοσμίως, σίγουρα δεν είναι ένα προσωπικό ζήτημα ατομικά των καταναλωτών.
Αντίθετα, το σύνολο της βιομηχανίας ζωικών προϊόντων βασίζεται σε ένα σύστημα νόμων, προτύπων, δομών πολιτικής εξουσίας, θεσμοθετημένης βίας, οικονομικών και διανομής. Σε καθαρή κλίμακα και βαθμό βασανισμού, η συνεχιζόμενη φρικαλεότητα απέναντι στα εκτρεφόμενα ζώα, επισκιάζει όλο τον συνδυασμό των ανθρώπινων φρικαλεοτήτων. Η πιο αξιοκαταφρόνητη άποψη αυτού του συστήματος είναι πως δεν είναι αναγκαίο. Εναλλακτικές τροφές βασισμένες στη φυτοφαγία αυξάνονται σε αριθμό και διαθεσιμότητα. Η διατροφική επιστήμη στα προτερήματα και οφέλη στην υγεία, από μια vegan διατροφή είναι συντριπτικά και θα συνεχίσουν να διεισδύουν στην καθημερινή κουλτούρα. Για τη συντριπτική πλειοψηφία από εμάς που έχουμε άλλες επιλογές, το μόνο ερώτημα που μένει να απαντηθεί, είναι ένα ηθικό ερώτημα:
Αν μπορούμε να ζήσουμε υγιείς ζωές χωρίς να βλάπτουμε κανέναν, γιατί να μην το κάνουμε;
Vegan for life Greece 
[…] Το τι τρώω είναι προσωπική μου επιλογή! Μη με κρίνεις, γ… […]
Μου αρέσει!Μου αρέσει!